Avrupa Birliği Komisyonu Avrupa Yapay Zeka Ofisi’ni Kurma Planını Yayınladı
24 Ocak 2024 tarihinde Avrupa Komisyonu Avrupa Yapay Zeka Ofisi’ni kurma planını yayınladı. EAIO (“European Artificial Intellegence Office”), yakında çıkacak olan AB Yapay Zeka Yasası’nın temel taşı olacaktır. Bu kapsamda kurulacak olan ofis Yapay Zeka Yasası’nın uygulanmasını denetlenmesinde ve etkili bir şekilde uygulanmasında stratejik bir role sahip olacaktır. Ofis, bilimsel uzmanlar, Komisyon’daki Genel Müdürler ve üye devletlerle koordinasyon sağlayacaktır.
Bununla beraber Komisyon, yapay zekayı dahili olarak geliştirme ve kullanma planını açıkladı. Komisyon, operasyonel yönergeler geliştireceğini, yapay zeka sistemlerini değerlendirip açıklığa kavuşturacağını ve “insanların güvenliğine, emniyetine, sağlığına ve temel haklarına tehdit oluşturan” yapay zeka sistemlerini kullanmaktan kaçınacağını duyurdu.
Avrupa Komisyonu’nda Yapay Zeka Tebliği, yasal, güvenli ve güvenilir yapay zekanın dahili gelişimini ve kullanımını teşvik etmek için stratejik vizyonunu özetlemektedir. Yapay zekayı kullanırken veya dağıtırken, Komisyon şunları yapacaktır;
- YZ sistemlerinin kullanıcıları, geliştiricileri veya tedarikçileri olan personele bu tür sistemlerin nasıl çalıştırılacağı konusunda açık ve pragmatik rehberlik sağlayan dahili operasyonel kılavuzlar geliştirecektir.
- Komisyon’un kullandığı veya kullanmayı planladığı YZ sistemlerini risk temelli bir yaklaşıma dayalı olarak ve Komisyon’un operasyonel kılavuzlarını kullanarak değerlendirecek ve sınıflandıracaktır.
- Avrupa değerleriyle uyumsuz olduğu düşünülen veya insanların güvenliği, emniyeti, sağlığı ve temel haklarına tehdit oluşturan YZ sistemlerini kullanmaktan kaçınacaktır.
- Komisyon’un YZ ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmek için kurumsal yapıları uygulamaya koyacaktır.
AB YZ Yasası’nın (“Yapay Zeka Yasası”) uygulanmasına ilişkin olarak Komisyon, YZ Ofisi’nin aşağıdaki görevleri yerine getirmesini öngörmektedir;
- YZ Yasasının yeknesak bir şekilde uygulanmasını kolaylaştırmak,
- YZ Yasası’nın pratikte uygulanmasını desteklemek için rehber ve kılavuzların hazırlanmasında Komisyon’a yardımcı olmak; ve
- YZ düzenleyici kum havuzlarının kurulması ve işletilmesi ve koordinasyonu için teknik destek, tavsiye ve araçlar sağlamak.
Komisyon, yukarıda sayılmış olan hususları yaparken ayrıca planlanan AB siyasi ve yasal girişimlerinin yanı sıra ayrımcılık yapmama, erişilebilirlik, bilgi güvenliği ve veri koruma da dahil olmak üzere tüm geçerli mevcut mevzuatı dikkate alacaktır. Öte yandan; Komisyon hem ulusal hem de uluslararası düzeyde sektördeki en iyi uygulamaları ve örnekleri de dikkate alması beklenmektedir.
Sonuç olarak, Avrupa Yapay Zeka Ofisi, Avrupa Birliği’nin etik yapay zeka yönetişiminde öncü olma hedefini göstermektedir. Ofis, teknolojik gelişmeler ile toplumsal değerler arasında denge sağlamak için kurulmuştur. Ancak, teknolojinin hızla gelişmesi ve teknoloji şirketleri, üye devletler ve sivil toplum gibi farklı paydaşların çıkarlarını dengeleme konusunda bazı zorluklarla karşılaşabilir. Ofisin başarısı, Avrupa’nın yapay zeka alanındaki rolünü şekillendirme ve küresel standartları belirleme açısından önemlidir.