Boşanmada Borçlar Nasıl Paylaşılır?
Boşanma süreci, duygusal olarak zorlu olmasının yanı sıra, mali ve hukuki açıdan da karmaşık olabilir. Eşler arasında mal paylaşımı kadar, borçların nasıl paylaştırılacağı da önemli bir konudur. Bu makalede, boşanma sırasında borçların nasıl paylaşıldığını, yasal düzenlemeleri ve dikkate alınması gereken önemli noktaları ele alacağız.
Borçların Paylaşımında Genel İlkeler
Borçların paylaşımı, mal rejimine ve borcun niteliğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Türkiye’de geçerli olan mal rejimleri şunlardır:
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi: 2002 yılından sonra evlenen çiftler için geçerli olan bu rejimde, evlilik süresince edinilen mallar ve borçlar ortak kabul edilir ve boşanma durumunda eşit olarak paylaşılır.
Mal Ayrılığı Rejimi: Eşlerin evlenmeden önce ya da evlilik sırasında noterden düzenledikleri bir sözleşmeyle kabul ettikleri bu rejimde, her eş kendi mal varlığı ve borçlarından sorumludur.
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi ve Mal Ortaklığı Rejimi: Daha az yaygın olan bu rejimlerde, borçların paylaşımı, tarafların sözleşmelerine ve malvarlıklarının durumuna göre belirlenir.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Borçların Paylaşımı
Bu rejim, en yaygın olarak kullanılan ve kanunen varsayılan rejimdir. Boşanma durumunda borçların paylaşımı şu şekilde yapılır:
Ortak Borçlar: Evlilik süresince birlikte edinilen borçlar, örneğin konut kredisi ya da ortak alınan mal ve hizmetlerden kaynaklanan borçlar, her iki eşin ortak borcu olarak kabul edilir ve boşanma durumunda eşit şekilde paylaştırılır.
Kişisel Borçlar: Eşlerden birinin evlilik öncesinde edindiği veya sadece kendi kişisel ihtiyaçları için yaptığı borçlar, kişisel borç olarak kabul edilir ve bu borçtan sadece o eş sorumlu olur.
Mal Ayrılığı Rejiminde Borçların Paylaşımı
Mal ayrılığı rejiminde, her eş kendi malvarlığından ve borçlarından sorumludur. Bu durumda, eşler boşandığında kendi borçlarını ödemekle yükümlüdürler. Ancak ortak borçlar, eşlerin paylaştığı oranda sorumluluk gerektirir. Örneğin, ortak kullanılan bir kredi kartının borcu her iki eşin de sorumluluğunda olabilir.
Borçların Niteliği ve Belirlenmesi
Borçların paylaşımında en önemli hususlardan biri, borcun niteliğinin doğru bir şekilde belirlenmesidir. Mahkeme, borcun evlilik sırasında edinilip edinilmediğini ve ortak kullanım amacıyla mı yoksa kişisel ihtiyaçlar için mi yapıldığını inceler. Ayrıca, borcun belgelenmesi ve kanıtlanması da önemlidir. Bu bağlamda, borçlar şu şekilde kategorize edilebilir:
Konut Kredisi: Eşler birlikte bir konut aldıysa ve kredi ödemesi devam ediyorsa, bu borç ortak borç olarak kabul edilir ve eşit olarak paylaşılır.
Kredi Kartı Borçları: Eğer kredi kartı borcu, ortak ihtiyaçlar için yapılmışsa, bu borç da ortak borç olarak kabul edilir. Ancak, kişisel harcamalar için yapılmış borçlar kişisel borç olarak değerlendirilir.
İşle İlgili Borçlar: Eşlerden birinin işle ilgili olarak yaptığı borçlar, genellikle kişisel borç olarak kabul edilir ve bu borçtan yalnızca borcu yapan eş sorumludur.
Mahkeme Kararları ve Uygulama
Boşanma davalarında borçların paylaşımı konusunda nihai kararı mahkeme verir. Mahkeme, eşlerin beyanlarını, borçların niteliğini ve belgelerini dikkate alarak adil bir paylaşım yapar. Eşler arasında borç paylaşımı konusunda anlaşma sağlanamazsa, mahkeme bu durumu değerlendirir ve hakkaniyete uygun bir şekilde karar verir.
Boşanma sırasında borçların paylaşımı, hukuki bilgi ve dikkat gerektiren bir süreçtir. Eşlerin mal rejimleri, borçların niteliği ve mahkeme kararları bu süreçte belirleyici unsurlar arasındadır.
Evlilik süresince edinilen borçların doğru bir şekilde belgelenmesi ve ayrıştırılması, boşanma sırasında yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçilmesine yardımcı olur. Borç paylaşımı konusunda daha fazla bilgi ve profesyonel destek almak için bir avukata danışmak her zaman en doğru adım olacaktır.