MOTORLU KARA TAŞITLARININ TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİK’E YENİ KURALLAR GETİRİLDİ!
Ticaret Bakanlığı otomotiv sektöründe adil, rekabetçi ve istikrarlı piyasa yapısını korumaya yönelik çalışmalarını kararlılıkla sürdürüyor. Bu kapsamda, kamuoyu beklentilerinin karşılanması, motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenlerin ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla hazırlanan Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 27 Ağustos 2024 tarihli ve 32645 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini düzenleyen Yönetmeliğin kapsamı genişletilmiştir. Bu kapsamda, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin önemli değişiklikler yapılırken sıfır taşıt ticaretinde distribütör ve yetkili satıcıların yükümlülükleri düzenlenmiştir. Ayrıca, elektronik ortamda gerçekleştirilen taşıt ihaleleri ile taşıt ön değerlemesine yönelik ilke ve kurallar da belirlenmiştir.
I. Taşıt Alım Satımında Güvenli Ödeme Sistemi Kullanımı Zorunlu Hale Getirildi
Sahte para kullanılması ihtimali, nakit ödeme zorluğu ve satış bedelinin ödenmemesi riskinin ortadan kaldırılması amacıyla, ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında Güvenli Ödeme Sisteminin herkes tarafından kullanılması zorunlu hale getirilmiştir. Yönetmelik ile birlikte, vatandaşların taşıt alım satımında karşılaşabileceği dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçilmesi hedeflenmiştir.
II. Kaporası Alınan Taşıt Siparişleri Düzenleme Altına Alındı</h4
Kısmi ödeme alınan siparişlerde alıcı mağduriyetlerini önlemek amacıyla sipariş formu düzenleme zorunluluğu getirilmiştir. Yetkili satıcı, bu formu düzenlemeden alıcıdan herhangi bir ödeme talep edemeyecek, kaporası alınan taşıtı 45 gün içinde alıcıya teslim edecek ve taşıt teslimine 7 gün kalıncaya kadar satış fiyatının %10’undan fazla kapora alamayacak.
Ayrıca alıcı, sipariş formunun düzenlendiği tarihten itibaren 14 gün içinde siparişini herhangi bir cezai şarta maruz kalmadan iptal edebilecektir.
III. Sıfır Taşıt Ticareti Yönetmelik Kapsamına Alındı
Motorlu kara taşıtı tedarik zincirinde adil rekabet ortamının sağlanması ve haksız ticari uygulamaların engellenmesi amacıyla distribütör ve yetkili satıcılara yönelik kural ve yükümlülükler getirilmiştir.
Distribütörlerin haksız ticari uygulama olarak kabul edilecek faaliyetleri tanımlanarak yetkili satıcılarla ilişkilerinde uymaları gereken kurallar belirlenmiştir. Bu kapsamda, fatura tarihinden sonra distribütörler taşıt fiyatında artış yapamayacak ve taşıtı 15 gün içinde yetkili satıcıya teslim etmesi gerekmektedir. Aksi takdirde distribütör’ün haksız ticari faaliyet yaptığı kabul edilecektir.
Yetkili satıcılar ise alıcı tarafından ÖTV ve KDV’si ödenen taşıtın fiyatını artıramayacak ve taşıtı 15 gün içinde alıcıya teslim etmekle yükümlü olacaktır.
Ayrıca yetkili satıcı iş yerinde sigorta, finansman, aksesuar, yedek parça satışı, servis ve satış sonrası hizmetler gibi faaliyetler dışında faaliyette bulunamayacaktır.
I. İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı, Yetki Belgesi Şartları Arasından Çıkarıldı
İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi temininde yaşanan sıkıntıları gidermek ve işletmelerin yetki belgesiz faaliyet göstermelerinin önüne geçmek amacıyla, iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olma şartı yetki belgesi şartlarından çıkarıldı. Böylece, diğer tüm şartları taşımalarına rağmen ruhsat şartı nedeniyle yetki belgesi alamayan işletmelerin yaşadığı mağduriyet ortadan kaldırıldı. Bununla birlikte, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelerin ruhsat mevzuatı kapsamında iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alma yükümlülükleri devam etmektedir.
V. Lise Mezuniyeti Şartına 1 Mart 2025 Tarihine Kadar Esneklik Getirildi
Yetki belgesi şartları arasında yer alan lise mezuniyeti şartı korunmakla birlikte Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla vergi ya da meslek odası kaydı bulunan işletmeler için 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında lise mezuniyet şartının aranmamasına yönelik düzenleme yapıldı.
VI. Taşıt Satış İhalelerinin Şeffaf ve Güvenli Şekilde Yapılmasına Yönelik Kurallar Getirildi
Elektronik ortamda yapılan ihalelerin güvenli ve şeffaf şekilde gerçekleştirilmesinin sağlanması amacıyla, ihale platformlarına yönelik yükümlülükler belirlenmiştir. Bu kapsamda, ihale şartlarının ve satışa sunulan taşıtlara ilişkin detaylı bilgilerin ihale platformunda ilan edilmesi, ihale fiyatının adil rekabet kurallarına uygun olarak belirlenmesi, ihale platformu işleticisinin ve satıcının doğrudan veya dolaylı olarak ihaleye katılamaması gibi asgari kurallar belirlenmiştir.
VII. İnternet Üzerinden Yapılan Taşıt Ön Değerlemesinde Uyulması Gereken Kurallar Belirlendi
Taşıtını satmak isteyen vatandaşlarımızı yanıltacak fiyat tekliflerinin önüne geçmek ve ön değerleme yapan işletmeler arasında rekabeti bozucu uygulamaları engellemek amacıyla, elektronik ortamda yapılan ön değerlemelerde taşıt sahibine sunulan ilk fiyat teklifi ile nihai teklif arasındaki farkın %5’ten fazla olmaması, verilen teklifin asgari 24 saat geçerli olması ve fiziksel incelemesi yapılan taşıta aynı gün içinde nihai teklif verilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.